Salatalarda, yemeklerde tatlandırıcı olarak tercih edilen sirke, bunların yanı sıra salamura ve turşular için başta gelen korucu malzemelerden biridir. Ticari olarak piyasaya sunulan sirke çeşitleri %4 ile 5 oranında asetik asit içeriğine sahiptir. Balzamik gibi daha özel yapıma sahip sirkelerde asit derecesi daha yüksektir. Sirke çeşitleri ile fiyatları tercih edilen ham maddeye ve fermantasyon işlemine göre farklılık gösterir. Geleneksel işlemler ile yapılan ve uzun bir zaman fermantasyon zamanına sahip sirkeler çoğunlukla daha yüksek fiyat aralığına sahiptir.

Sirke Nasıl Yapılır?

Sirke çeşitli malzemelerden elde edilebilir, ancak temelindeki yapılma aşaması esas olarak aynıdır. Şeker bakımından zengin pirinç, patates ve arpa gibi nişastalı gıdalardan elde edilen karmaşık karbonhidratlar ya da elma, üzüm ve baldan üretilen basit şekerler öncelikle maya yardımı ile alkollü bir ürün haline getirilir. 

Alkol seviyesi yüksek bu karışıma ikinci bir işlem yapılır ve maya yerine asetik bakteri olarak isimlendirilen aseto- bakteriler ismi verilen mikroorganizmalar eklenir. Bakteriler alkollü sirkenin ekşi ve keskin aromasından sorumlu olan asetik aside dönüştürülür. Geleneksel işlemlerle elde edilen sirkeler genellikle birkaç ay devam eden yavaş fermantasyon uygulaması ile yapılır. Bununla beraber, endüstriyel sirkeler basınç ve oksijen şartları farklılaştırılarak sirkenin saatler ya da günler içerisinde fermente edilmesi sağlanır.   

Sirke Çeşitleri Nelerdir?

Sirke çeşitleri imal edilme işlemine göre suni ve fermantasyon olarak iki gruba ayrılır. Suni sirkeler, tercih edilen ekşilik seviyesine göre %50 veya %80’lik asetik asitten sulandırılarak elde edilir. Fermente sirkeler, başta üzüm ve elma olmak üzere içerisinde şeker yer alan meyvelerden ya da çeşitli ham maddelerden elde edilir. Önce alkol, daha sonra asetik asit fermantasyonundan geçen meyve suyu sirke halini alır. 

Fermente işlemiyle üretilen sirkeler, üretildikleri maddenin ismine göre adlandırılır. Üzüm, elma, balzamik ada çayı, ardıç, hurma, kayısı, ayva, karanfil, muşmula ve ananas sirkesi gibi değişik tatlara sahip sirke çeşitleri yer alır. Geleneksel ve doğal fermente işlemi uygulanmış sirke çeşitlerinde, tercih edilen ham madde ile karakterize çeşitli tatlar ve nüanslar aroması yoğun miktarda korunur. 

Çoğunlukla hijyende tercih edilen beyaz sirke endüstriyel sirke seçeneklerinden biridir. Aynı zamanda sirke ruhu olarak da bilinir. Damıtılmış alkol, etanol ve petrol türevlerinden elde edilebilir. Tat bakımından zayıf olduğu için yemeklerde kullanım için uygun değildir.

Doğal Elma Sirkesi Nasıl Elde Edilir?

Elma suyu yüksek bir şeker içeriğine sahip olmasından dolayı, sirke içerisinde mayalanabilen en pratik bazlardan biridir. Doğal elma sirkesi tercih ederken doğal fermantasyon işlemi uygulanmış ve kaliteli filtrelenmiş çeşitleri satın alabilirsiniz. Elma parçacıkları yeniden mayalanma eğiliminde olduğu için iyi filtrelenmemiş sirkelerde mayalanma işlemi görülebilir. Bu mayalanma işleminden dolayı şişede tortulanma ve sirkenin renginde bulanıklaşma görülebilir. 

Geleneksel sirke imal edilmesinde tercih edilen malzemeler ham madde, su ve mayadır. Tercih edeceğiniz sirkenin doğallığından emin olmak için içeriklerini inceleyebilir, organik sirke seçeneklerini tercih edebilirsiniz. Organik elma sirkesi, doğal olarak üretilen elmalardan elde edilir. Sirkenin doğallığı ve kendine ait aromasını korumak için organik sirkelerde çoğunlukla uzun vadeli geleneksel fermantasyon uygulaması yapılır. Organik ürünlerin tortu seviyesi, diğer sirke çeşitlerine göre daha fazladır.

Balzamik Sirke Nedir?

Balzamik sirke Kuzey İtalya’da imal edilen fazlasıyla kaliteli bir sirke çeşididir. Çoğunlukla Trebbiano cinsi üzümlerin fermente edilmesi ile elde edilir. Üzümlerin sıkılma işlemi ile elde edilen şıra yavaşça kaynatılarak hacminin yarısı kadar azaltılır. Bu sebepten dolayı %30 oranında bir şeker konsantresi elde edilir. 

Sirkenin kendine ait aromasını kazanması için olgunlaşması gerekir. Olgunlaşma süresi 2 yılda 50 yıla kadar uzayabilir. Üretilen sirkenin asetik asit oranı %6 ile %18 arasında farklılık gösterir. Koyu kıvama sahip, tatlı ve güzel aromalı bir sirkedir. Salata soslarında ve terbiye işlemlerinde uygulanacağı gibi zeytinyağı ile harmanlanarak garnitür olarak tercih edilebilir. Sirke fiyatları ürün içeriğine, şişe boyutuna, fermantasyon işlemlerine ve markalarına göre farklı fiyat aralığına sahiptirler.